دانشمندان ناسا که بر روی یخسارها یا ورقه‌های یخی قطب شمال در گرینلند مطالعه می‌کنند، منظره بی‌سابقه‌ای از یک شهر متروکه زیر یخ را که توسط ارتش ایالات متحده در طول جنگ سرد ساخته شده بود، را مشاهده کردند.

یکی از هواپیماهای ناسا به نام گالف‌استریم ۳(Gulfstream III) طی یک پرواز علمی در آوریل ۲۰۲۴ بر فراز صفحه یخی گرینلند پرواز کرد و ابزارهای راداری را با خود حمل کرد تا عمق ورقه یخی و لایه‌های سنگی زیرین آن را ترسیم کند.

این تصاویر، نمای جدیدی از «کمپ سنچوری»(Camp Century) که یک پایگاه نظامی ایالات متحده در دوران جنگ سرد است را نشان می‌دهد که از مجموعه‌ای است از تونل‌هایی که مستقیماً زیر لایه یخی حفر شده‌اند.

همانطور که مشخص است، این شهر مخفی و متروکه محل پروژه مخفی جنگ سرد معروف به پروژه «کرم یخی»(Iceworm) بوده که قرار بوده ۴۰۲۳ کیلومتر تونل برای آن حفر شود تا موشک‌های بالستیک میان‌برد هسته‌ای(IRBMs) در آن جای بگیرند.

چاد گرین(Chad Greene) دانشمند آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا می‌گوید: ما به دنبال بستر یخ بودیم که ناگهان کمپ سنچوری را دیدیم. ابتدا نمی‌دانستیم چیست.

اکنون در این تصاویر و داده‌های جدید، ساختارهای این شهر مخفی به گونه‌ای قابل مشاهده است که قبلاً هرگز دیده نشده بود.

ساخت و ساز در کمپ سنچوری در سال ۱۹۵۹ آغاز شد، اما این پایگاه در سال ۱۹۶۷ به دلیل هزینه‌ها و چالش‌های جلوگیری از فروریختن تونل‌ها در لایه‌های یخیِ همیشه در حال تغییر، رها شد.

طبق مقاله‌ای در سال ۲۰۰۷ تحت عنوان «مرد یخی که هرگز نیامد» که در مجله تاریخ اسکاندیناوی منتشر شد، پروژه «کرم یخی» به دلیل نزدیکی به اتحاد جماهیر شوروی و به دلیل دوردست بودن به عنوان مکانی برای پرتاب موشک‌ها در نظر گرفته شده بود. مفهوم کلیدی، استقرار نیروی موشکی در هزاران کیلومتر تونل‌های سرپوشیده بود که کف آنها ۲۸ پا زیر سطح قرار می‌گرفت.

این سنگرها برای یک نوع موشک اصلاح شده موسوم به آیس‌من(Iceman) طراحی شده بودند که می‌توانست فشارهای پرتاب از صفحات یخی را تحمل کند.

سرانجام این پروژه به همراه کمپ سنچوری رها شد، اما پژواک این دوره از جنگ سرد هنوز در سراسر چشم‌انداز گرینلند امروزی طنین انداز است.

سلاح‌ها، فاضلاب، سوخت و سایر آلاینده‌ها در کمپ سنچوری رها و دفن شدند، اما یخ در حال آب شدن گرینلند کم‌کم در حال هویدا کردن آثار آن است. دولت ایالات متحده حتی در سال ۲۰۱۷ بیانیه‌ای صادر کرد و گفت که واقعیت تغییرات آب و هوایی و خطرات ناشی از آن را تصدیق می‌کند و با دولت دانمارک و مقامات گرینلند برای حل و فصل مسائل مربوط به امنیت این کمپ همکاری خواهد کرد.

با این حال در حال حاضر، کمپ سنچوری به عنوان یک هشدار و نشانگر کمک می‌کند که دانشمندان می‌توانند از طریق آن چگونگی تأثیر آب و هوای متغیر زمین بر مناطقی مانند صفحه یخی گرینلند را اندازه‌گیری کنند.

الکس گاردنر(Alex Gardner) دانشمند ناسا می‌گوید: بدون دانش دقیق از ضخامت یخ، غیرممکن است که بدانیم صفحات یخ چگونه به گرم شدن سریع اقیانوس‌ها و جو واکنش نشان می‌دهند و توانایی ما را برای پیش‌بینی نرخ افزایش سطح دریا محدود می‌کند.

ناسا قصد دارد از داده‌های جمع‌آوری ‌شده توسط این کمپین برای اطلاع‌رسانی به مطالعات آینده در مورد صفحات یخی بزرگ زمین استفاده کند.

این پروازها از پایگاه فضایی پیتوفیک(Pituffik) انجام شد. این پایگاه نیروی فضایی آمریکا اکنون شمالی‌ترین تأسیسات ارتش ایالات متحده است و از مأموریت‌های هشدار موشکی، دفاع موشکی و نظارت فضایی پشتیبانی می‌کند.

منبع: ایسنا