این در حالی است که استفاده از اینترنت اشیا و شناسایی از طریق فرکانس رادیویی به صورت بالقوه، می تواند جایگزینی مناسب برای سیستم بارکد باشد، به طوری که باعث بهینه سازی این امر در صنعت حمل و نقل شده و روند شناسایی و هدایت بسته ها را در مسیر درست بهبود بخشد. هم اینک صنعت هوانوردی با چالش هایی در زمینه شناسایی و هدایت جامه دان ها در مسیر تعیین شده روبه رو است که برخی از آنها حتی ممکن است منجر به کاهش ضریب ایمنی پروازها در این صنعت مدرن گردد.

لذا در این مقاله سعی شده است به برخی از کاربردهای اینترنت اشیاء در صنعت هوانوردی جهت بهبود در شرکت های هواپیمایی  اشاره و برخی از تجربیات شرکت های هوایی در این زمینه ارائه شود.

اینترنت اشیا به ارتباط اینترنتی بین اشیاء و تجهیزاتی می گویند که در محیط پیرامون ما قرار دارند. این لوازم یا اشیاء متصل به شبکه اینترنت می توانند با استفاده از نرم افزار های موجود در تلفن های هوشمند، تبلت ها، رایانه ها، گجت یا ابزارک ها، ساعت های هوشمند، تلویزیون ها و هر شی دیگری به صورت کنترل از راه دور مدیریت شوند. به عبارتی دیگر اینترنت اشیاء (I.O.T) یعنی مجموعه ای از اشیا و تجهیزات که به وسیله اتصال به یک شبکه با یکدیگر ارتباط برقرار می کنند. این فناوری می تواند به مصرف کنندگان خدمات گوناگونی ارائه کند، برای نمونه می توان به کنترل برخی از وسیله ها از راه دور، اطلاع از شرایط محیطی خانه و غیره اشاره کرد.

اینترنت اشیا(IoT)  در صنعت هوانوردی نیز دستاورد های فراوانی داشته است و در سال های گذشته برخی از شرکت های پیش رو در زمینه تعمیر هواپیما با نصب سنسورهای ثابت و متحرک در آشیانه ها، امکان جمع آوری خودکار اطلاعات از بدنه هواپیماها را فراهم کرده اند. این اطلاعات در یک سیستم هوشمند پردازش می شود و در صورت مشاهده هر نقص یا موارد مستعد خرابی، پرسنل تعمیر و نگهداری از آن مطلع می شوند.این فناوری تجاری، مزایای بسیاری در صنعت هوانوردی دارد که از جمله آن می توان به موارد زیر اشاره کرد.

• پذیرش فناوری اینترنت اشیا از طریق خطوط هوایی برخی از شکایت های رایج در صنعت مانند گم شدن کیف مسافران، تاخیرهای پرواز و مشکلات خدمات دهی به مسافران را کاهش می دهد. به عنوان مثال شرکت ویرجین آتلانتیک استفاده از IoT در ناوگان هواپیمایی بوئینگ 787 و تجهیزات باری متصل از طریق دستگاه های IoT را آغاز کرده است. این پروژه ها منجر به کاهش تاخیر تا 20 درصد و همچنین کاهش 2 ساعت از ساعات کاری روزانه پرسنل شده است.
• با استفاده از حسگرهای مناسب متصل به پلتفرم( IoT) حرکت افراد و وسایل نقلیه را در بخش های مختلف فرودگاه می توان با دقت کنترل کرد. در این حالت، سیستم عامل های IoT نه تنها امکان نظارت و جمع آوری داده های بدست آمده را فراهم می کنند، بلکه می توانند آن را تجزیه و تحلیل کرده و متخصصان را از تهدیدهای احتمالی آگاه سازند تا بتوانند خیلی سریعتر واکنش نشان دهند.
• به طور معمول تکنسین های فرودگاه باید سیستم ها و تجهیزات را به صورت روزانه و هفتگی چک کنند. اهمیت برخی از این سیستم ها به حدی بالا است که خرابی در آن ها می تواند باعث تاخیر کامل پرواز ها و حتی بروز سانحه برای هواپیما شود. حسگرهای IoT می توانند بازه های چک دستگاه ها و بررسی سلامت عملکرد آن ها را کاهش داده و در نتیجه ایمنی را افزایش دهند.
• در فرودگاه ها مکان یابی دستگاه ها و تجهیزات مناسب بسیار دشوار است. با کمک فناوری اینترنت اشیا امکان استفاده از سیستم برای نظارت بر ابزارهای لازم و مکان یابی سریعتر فراهم می شود که به سادگی موجب صرفه جویی در زمان خواهد شد.
• مسافران می توانند از طریق وای فای به سیستم هوشمند فرودگاه متصل شوند. در این صورت اطلاعاتی مثل زمان پرواز، گیت های خروجی، وضعیت آب وهوایی مسیر پرواز و فرودگاه مقصد، هشدارهای مربوط به نزدیک شدن به زمان پرواز و غیره روی تلفن های همراه آن ها ارسال می شود. این سیستم همچنین می تواند موقعیت هر مسافر را در سطح فرودگاه برای شرکت هواپیمایی مشخص کند.
• با جمع آوری و پردازش اطلاعات دقیق بدست آمده از مشتریان با استفاده از فناوری IoT، شرکت های هواپیمایی می توانند متناسب با نیازها و علایق مسافران پیام های تبلیغاتی را به آن ها نشان دهند. همچنین راه حل های اینترنت اشیاء به خدمه هواپیما این امکان را می دهد تا کابین مسافر را به صورت بی سیم مدیریت کنند. در نتیجه ایمنی مسافر بیشتر و پاسخگویی به نیازهای آن ها بهتر می شود.

در این جا به برخی از شرکت های مطرح هواپیمایی دنیا که با استفاده از هوش مصنوعی به ارائه خدمات هوایی در سفر های هوایی به مسافران خود پرداخته اند ، می پردازیم.

• شرکت هواپیماییVirgin Atlantic  :

Virgin Atlantic در حال حاضر، هواپیماهای بوئینگ 787 و تجهیزات بارگیری خود را با ابزارهای اینترنت اشیا تولید می کند. مجموع داده هایی که انتظار می رود در طول یک پرواز تولید شود، بیش از نیم ترابایت است. Virgin Atlantic با تمام داده هایی که به صورت لحظه ایی جمع آوری می شوند، اطلاعات لازم برای شناسایی و حل مشکلات مکانیکی را قبل از وقوعشان به دست می آورد. این امکان٬ پروازهای امن تر، تأخیرهای کمتر و تجربه ای بهتر برای مشتریان فراهم می کند.

• شرکت هواپیمایی : Delta

مسافران هواپیما در برخی مواقع نگران چمدان هایشان هستند. Delta گامی بزرگ در جهت حل این مشکل برداشته است و برای اولین بار در ایالات متحده با استفاده از تکنولوژی RFID قابلیت ردیابی چمدان ها را به وجود آورده است. اپلیکیشن Delta مسافران را از موقعیت  چمدان هایشان در مسیر هواپیما، درداخل هواپیما و در راه تحویل چمدان ّ ها آگاه می کند.

با استفاده از این فناوری، Delta موفقیت فراوانی کسب کرده و در سال ۲۰۱۵ بین شرکت های هواپیمایی ایالات متحده آمریکا به عنوان بهترین شرکت معرفی شده است.

• بهره گیری AirAsia از خدمات پروازی GE:

سفر هوایی یک تجربه ی فوق العاده است، به شما این امکان را می دهد که در سفرهای کاری و تفریحی لذت ببرید. با این حال، به دلیل عواملی مانند تغییرات اقلیمی و هزینه های سوخت واجب است که در صورت امکان، ضایعات را کاهش دهید.

AirAsia، یکی از محبوب ترین خطوط هوایی آسیا، با استفاده از اینترنت اشیاء اثرات زیست محیطی را کاهش داده و در هزینه های خود صرفه جویی می کند. این شرکت هواپیمایی تصمیم دارد برای کاهش مصرف سوخت با GE همکاری کرده و از خدمات کارآمد پرواز آن استفاده کند. این فناوری به شرکت های هواپیمایی کمک می کند تا مسیرهای ناوبری دقیقی را دنبال کنند و با تحلیل داده های پرواز مصرف سوخت هواپیما را بهینه کنند.

پیش بینی می شود که شرکت هواپیمایی AirAsia با استفاده از خدمات پرواز GE در پنج سال آینده بین ۳۰ تا ۵۰ میلیون دلار در هزینه هایش صرفه جویی کند.

• شرکت هواپیمایی JetBlue :

وقتی مسافران به فرودگاه می روند ناچارند کارهایی انجام دهند که ارزشی به تجربه سفرشان اضافه نمی کند. یکی از این کارها عبور از مراحل بازرسی پرواز است. JetBlue با درک این موضوع و با استفاده از اینترنت اشیا امکان انجام خودکار این فرآیندها را فراهم می کند.

پس از رزرو، بلیت به طور خودکار بدون نیاز به اپلیکیشن یا وب سایت، برای مشتریان صادر می شود و ۲۴ ساعت قبل از پرواز برای آن ها صندلی اختصاص داده می شود. صندلی ها نیز بر اساس اولویت های مسافران اختصاص داده می شوند.

JetBlue با بهره گیری از مفهوم اینترنت اشیاء توانایی لازم برای خطوط هوایی جهت ایجاد تعامل در سیستم های خود و خودکارسازی بسیاری از جنبه های حمل و نقل هوایی مانند فروش بلیط را ممکن می کند. این مسئله نه تنها موجب اجتناب از پیش آمدهایی مانند تأخیر پرواز ناشی از شرایط نامساعد آب و هوایی یا مشکلات مکانیکی می شود، بلکه به شرکت هواپیمایی این امکان را می دهد تا از کارگران برای فعالیت های بحرانی دیگری استفاده کنند.

• راه اندازی واقعیت مجازی توسط Qantas :

شرکت هواپیمایی Qantas با همکاری سامسونگ، اولین تجربه ی واقعیت مجازی را اوایل سال ۲۰۱۵ به نمایش گذاشت. هدست های واقعیت مجازی ارائه شده توسط Qantas نه تنها برای مسافران تجربه ی منحصر به فردی را به ارمغان می آورد٬ بلکه به جمع آوری داده های مربوط به مسافران و انتقال آنها نیز کمک می کند. این داده ها می توانند مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و نتایج مطلوبی از آن ها استخراج شود.

Qantas از طریق ارتباط میان سیستم های مختلف خود قادر خواهد بود به مسافرین تجربه ی شخصی سازی شده تری ارائه دهد. شرکت هواپیمایی Qantas می تواند پیش بینی کند که چه پیشنهاداتی برای یک مسافر خاص بر اساس استفاده ی قبلی اش از هدست واقعیت مجازی جذاب خواهد بود. در نهایت، این امکانات باعث تقویت چشمگیر خطوط هوایی Qantas خواهد شد. تمام این ها به لطف به کارگیری داده های حجیم و مفاهیم اینترنت اشیاء میسر می شود.

منبع: تین نیوز

محمد امین رضایی مجد

کارشناس هوانوردی