نام‌گذاری یک دهه با عنوان «دهۀ سالمندی سالم» توسط سازمان ملل متحد، تلاشی برای شکل‌دهی به یک همکاری جهانی، هم‌راستا با اهداف توسعۀ پایدار ۱۰ سال قبل است که دولت‌ها، جوامع مدنی، آژانس‌های بین‌المللی، متخصصان، دانشگاهیان، رسانه‌ها و بخش خصوصی را با هدف بهبود زندگی افراد سالمند، خانواده‌هایشان و جوامعی که در آن زندگی می‌کنند گردهم می‌آورد.

به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بین‌الملل صندوق بازنشستگی کشوری، سازمان ملل متحد در پورتال رسمی خود اعلام کرد: جمعیت سراسر جهان با سرعتی بیش از گذشته در حال پیرشدن است و این انتقال جمعیتی تقریبا بر همۀ جنبه‌های جامعه تاثیر خواهد گذاشت. چیزی بالغ بر یک میلیارد نفر از جمعیت جهان بیش از ۶۰ سال دارند و بیشتر این افراد در کشورهایی با سطح درآمد پایین یا متوسط زندگی می‌کنند. بسیاری از این افراد به منابع اولیه مورد نیاز برای زندگی معنادار و عزتمندانه دسترسی ندارند و بسیاری دیگر موانع متعددی پیش رو دارند که آنان را از مشارکت اجتماعی کامل بازمی‌دارد.

با همه‌گیری کووید ۱۹ و برجسته‌ترشدن خلأهای موجود در سیاست‌گذاری‌ها، نظام‌ها و خدمات، نیازی فوری برای تعیین یک دهه اقدام جهانیِ هماهنگ بر روی موضوع سالمندی سالم شکل گرفت تا هم سیاست‌گذاران و هم تک‌تک افراد، اطمینان یابند که سالمندان می‌توانند پتانسیل‌های خود را در محیطی عادلانه و سالم و با حفظ شأن اجتماعی‌شان به‌کار بندند.

حوزه‌های عمل

برای تقویت سالمندی سالم و بهبود زندگی سالمندان، خانواده‌ها و جوامعشان، تغییراتی اساسی، نه فقط در عمل، بلکه همچنین در چگونگی اندیشه و دیدگاه ما نسبت به سن و سالمندی مورد نیاز خواهد بود. در این دهه، چهار حوزۀ عمل مورد توجه قرار خواهد گرفت:

اول: محیط دوست‌دار سالمند

فقط ژن‌ها و ویژگی‌های فردی تعیین‌کننده شرایط سلامتی جسمی و روحی ما نیستند؛ محیط پیرامونی و اجتماعی که در آن زندگی می‌کنیم نیز در تعیین ظرفیت جسمی و روحی انسان در طول زندگی و چگونگی روبروشدن با مشکلاتی همچون کاهش عملکرد یا دیگر ناملایمات احتمالی در مراحل مختلف زندگی و به‌ویژه در دوران سالمندی نقش مهمی بازی می‌کنند. سالمندان، همانند محیط‌هایی که در آن زندگی می‌کنند، متنوع، پویا و همواره در حال تغییرند و همین تغییرات مداومِ افراد و محیط‌ها پتانسیلی باورنکردنی را در ایجاد یا محدودساختن سالمندی سالم شکل می‌دهد.

سازمان ملل متحد، برای ایجاد محیط‌های دوست‌دار سالمند، بر روی ایجاد شبکه‌هایی جهانی از شهرها و جوامع دوست‌دار سالمند، ظرفیت‌سازی ازطریق مانیتورینگ و تمرین رفتارهای دوست‌دار سالمندان متمرکز خواهد شد.

دوم: مبارزه با تبعیض‌های سنی

تبعیض سنی بر چگونگی اندیشه و احساس و شیوۀ رفتار ما نسبت به خودمان و دیگران تاثیرگذار است. تبعیض سنی موانع مستحکمی را پیش روی توسعه سیاست‌گذاری‌ها و برنامه‌های مناسب برای سالمندان قرار می‌دهد و پیامدهای منفی عمیقی بر سلامتی و بهزیستی افراد سالمند دارد. سازمان بهداشت جهانی، به همراه شرکای اصلی خود، در حال کار بر روی نهضتی جهانی برای مبارزه با تبعیض سنی است، ابتکاری با پشتیبانی ۱۹۴عضو این سازمان که به‌دنبال دگرگون‌ساختن روایت‌های سالمندی و کمک به ساختن دنیایی برای همۀ گروه‌های سنی است. این سازمان برای این کار در پی ایجاد پایگاه داده‌های مبتنی بر شواهد، ایجاد همگرایی جهانی و بالابردن آگاهی عمومی است.

سوم: مراقبت یکپارچه و عادلانه

افراد سالمند نیازمند دسترسی عادلانه و باکیفیت به خدمات بهداشتی ضروری، پیشرفت، توانبخشی، تسکین‌دهی و مراقبت‌های سال‌های پایانی عمر هستند؛ داروها و واکسن‌های ایمن، دردسترس، موثر و باکیفیت، مراقبت‌های دندانپزشکی و فناوری‌های بهداشتی و کمکی مورد توجه است تا اطمینان حاصل شود که استفاده از این خدمات کسی را از نظر مالی به دشواری نخواهد انداخت.

چهارم: مراقبت بلندمدت

ضعف بنیادی در ظرفیت جسمی و روحی توانایی سالمندان را در مراقبت از خود و مشارکت در فعالیت‌های اجتماعی محدود می‌سازد و دسترسی به توانبخشی، فناوری‌های کمکی و محیط‌های حمایتگر می‌تواند این موقعیت را بهبود بخشد. بسیاری از افراد ممکن است در طول زندگی‌شان به نقطه‌ای برسند که حس کنند دیگر نمی‌توانند بدون مراقبت و حمایت دیگران زندگی کنند. دسترسی به مراقبت‌های بلندمدت و باکیفیت برای چنین افرادی حیاتی است تا بتوانند توانایی‌های عملکردی خود را حفظ کنند، از حقوق اولیه انسانی بهره‌مند شوند و باعزت زندگی کنند.

برنامه دهه سالمندی سالمِ سازمان ملل، برای دستیابی به اهدافِ تعریف‌شده خود، نیازمند پاسخ همه ارکان دولت‌ها و تک‌تک افراد جوامع است و در تلاش است تا با گرد هم آوردن افراد و نهادهای فعال در این حوزه، از کسانی که به‌دنبال ارتقای کیفیت زندگی افراد سالمند در خانواده‌ها و جوامعشان هستند حمایت کند.

برگردان از: فاطمه اتراکی

منبع: سازمان ملل متحد